آفت سرخرطومی پسته و راه های مبارزه با آن

آفت سرخرطومی پسته یکی از مخرب ترین آفت هایی است که هر ساله صدامات زیادی به باغ های پسته وارد می کند. در این مقاله از مغز و پسته قرار است با هم به بررسی این آفت بپردازیم و ببینیم برای رها شدن از دست آن چه کاری باید انجام دهیم.

پسته یکی از درختانی است که در نگاه اول، به دلیل ظاهر خشن و مقاوم آن، ممکن است بی نیاز از مراقبت و توجه خاصی به نظر برسد. اما باغداران حرفه ای به خوبی می دانند که برای داشتن محصولی با کیفیت و مقدار مطلوب، نیاز به مراقبت های ویژه ای دارد. یکی از مهم ترین دغدغه های کشاورزان، مقابله با آفات مختلفی است که می توانند به درختان پسته آسیب برسانند. این آفات می توانند به طور قابل توجهی روی کاهش محصول تاثیر بگذارند. یکی از این آفات، سرخرطومی پسته است که می تواند خسارات جدی به باغ های پسته وارد کند.

آفت سرخرطومی پسته نوعی سوسک است که به طور خاص به سرشاخه ها و خوشه های پسته حمله می کند. این آفت به سرعت می تواند باعث کاهش کیفیت و کمیت محصول شود. بنابراین، شناخت و کنترل سریع آن برای باغداران امری ضروری است. در ادامه این مقاله، به بررسی دقیق مشخصات سرخرطومی پسته خواهیم پرداخت تا در صورت ظهور این آفت در باغ شما، بتوانید به موقع آن را شناسایی و اقدامات لازم برای کنترل و مبارزه با آن را انجام دهید. شناسایی زودهنگام و اقدامات سریع می تواند از بروز خسارات بزرگ جلوگیری کند و تضمین کننده محصولی با کیفیت در فصل برداشت باشد.

 

آفت سرخرطومی پسته چیست

آفت سرخرطومی پسته یکی دیگر از آفت هایی می باشد که می تواند درختان پسته را مورد آسیب قرار دهد و خسارت های زیادی را به کشاورزان و باغداران از نظر اقتصادی وارد نمایند. این آفت یک حشره بالغ می باشد که بر روی درختان پسته در زمان باز شدن جوانه های گل، که اول فروردین ماه می باشد از جوانه های درختان پسته تغذیه می کند.

آفت سرخرطومی یک نوع سوسک می باشد که فقط یک نسل دارد و در فصل زمستان به شکل یک حشره بالغ در خاک های شنی و سبک در پناهگاه های زمستانه، قرار دارند.

آفت سرخرطومی پسته از آفت هایی می باشد که برای درختان پسته بسیار خطرناک است اما همیشه راه هایی برای مبارزه با این آفت ها وجود دارد که به کمک آنها می توانید این آفت را کنترل نمایید.

در مقالات قبلی درمورد انواع آفات و راه های پیشگیری از آنها را مورد بررسی قرار دادیم که می توانید برای اطلاعات بیشتر به مقاله پیشگیری از آفات پسته مراجعه نمایید.

آفت سرخرطومی پسته برای اولین بار توسط دکتر دواچی در سال چهل و در دهه شمسی در مناطق پسته کاری ایران شناخته و معرفی شد. این آفت در سال های اولیه که شناخته شده بود آفت خطرناکی برای درختان پسته به حساب نمی آمد اما در سال های اخیر در مناطق پسته کاری مانند کرمان و شهرستان های اطراف آن افزایش پیدا کرده است، که دلیل افزایش آفت سرخرطومی پسته مربوط به از بین رفتن دشمنان طبیعی آن می باشد که باعث شده است این آفت در یک زمان کوتاه به سرعت افزایش پیدا کند.

همچنین آفت سرخرطومی پسته در گذشته آنچنان زیاد نبوده است و فعالیتی در مناطق پسته کاری نداشته است و در شهری مانند رفسنجان این آفت به صورت محدود مشاهده شده است. اما امروزه مانند گذشته نیست و تعداد این آفت افزایش پیدا کرده است که می توان گفت به دلیل سم پاشی های بی رویه در فصل بهار و استفاده از سم هایی که برای دشمنان طبیعی خطرناک است این اتفاق افتاده است.

 

شکل ظاهری آفت سرخرطومی پسته

آفت سرخرطومی پسته یک حشره بالغ سرخرطومی می باشد که تنها یک نسل دارد، این حشره نوعی سوسک می باشد و دارای رنگ قهوه ای مایل به خاکستری است. این حشره دارای طول پنج و نیم تا هفت میلی متر و عرض دو تا سه میلی متر دارد. آفت سرخرطومی پسته به طور متوسط هر روز شش تا سیزده عدد تخم می گذارد.

دوره خروج این آفت از تخم تقریبا دو هفته می باشد و این حشره معمولا به صورت دسته ای بر روی علف های هرز تخم می گذارد و تخم های این حشره کشیده و بیضی شکل می باشد که در ابتدا شیری رنگ است و در نهایت سیاه می شوند. همچنین این حشره دارای لاروهای سفید رنگ می باشد که طولی به اندازه یک میلی متر دارند و پس از خارج شدن از تخم به داخل خاک نفوذ می کنند.

آفت سرخرطومی پسته در صورتی که یک حشره بالغ باشد خسارت های زیادی را به کشاورزان و باغداران وارد می کند و معمولا این حشره در اواخر اسفند ماه و ابتدای فصل بهار بر روی درختان پسته مستقر می شوند و از جوانه های رویشی تغذیه می کنند و به طور کلی چرخه زندگی این آفت 52 روز می باشد.

در صورتی که این حشره بالغ باشد دارای قدرت پرواز کمی است و به درختانی که زودتر گل می دهند خسارت بیشتری وارد می کنند. آفت سرخرطومی پسته تازمانی که جوانه ها باز شوند از خود جوانه ها برای رشد تغذیه می کنند اما زمانی که جوانه ها باز شوند غذیه این آفت هم کم می شود پس در نهایت بهترین زمان برای مبارزه با این آفت زمان باز شدن جوانه ها می باشد.

آفت سرخرطومی پسته یا همان سوسک ها به صورت دسته جمعی از جوانه درختان پسته تغذیه می کنند و معمولا به صورت نصفه جوانه ها را می خورند. در هر سر شاخه درخت معمولا چند حشره بالغ وجود دارد که از جوانه ها تغذیه می کنند. اما لازم به ذکر است که لاروها از درختان پسته تغذیه نمی کنند و آفت سرخرطومی فقط در شهر های سیرجان و رفسنجان وجود دارند.

 

 بهترین زمان مبارزه با آفت سرخرطومی پسته

آفت سرخرطومی پسته از آفت های خطرناک برای درختان پسته می باشد که مانند سایر آفت ها ممکن است در باغات پسته دیده شود اما در صورت درگیر شدن باغات با این آفت هیچ نگرانی وجود ندارد چون هر چقدر هم که این آفت خطرناک باشد باز هم راه هایی برای کنترل و مبارزه با آن وجود دارد که در ادامه به توضیح راه های مبارزه با آفت سرخرطومی پسته خواهیم پرداخت.

در واقع آفت سرخرطومی در فصل گرده افشانی درختان از جوانه های رویشی درختان پسته  تغذیه می کند و به همین دلیل عمل گرده افشانی و لقاح در درختان صورت نمی گیرد که در نهایت باعث پوکی میوه های درختان پسته می شود. همچنین پس از باز شدن جوانه ها مقدار تغذیه این حشرات کم می شود و زمان خوبی برای مبارزه می باشد.

اما دقت داشته باشید که هر زمان که این حشره را بر روی جوانه هایی که در حال باز شدن هستند و همچنین گل درختان مشاهده کردید باید برای مبارزه با آفت سرخرطومی پسته اقدام نمایید.

 

نقش تغذیه درختان در آفت سرخرطومی پسته

همان طور که می دانید تغذیه یک امر مهم در رشد درختان پسته می باشد که اگر درختان به خوبی تغذیه نشوند ممکن است که درختان درگیر آفت ها و بیماری ها بشوند بنابراین تغذیه نقش بسیار مهمی برای  رشد درختان پسته دارد. همچنین مدیریت کردن کوددهی درختان پسته می تواند باعث کاهش درصد پوکی میوه های درخت پسته بشود و علاوه بر آن میزان آفات را در درختان پسته مخصوصا آفت سرخرطومی پسته را به شکل قابل توجهی کاهش می دهد.

به طور کلی تغذیه مناسب درختان پسته سبب می شود که درختان در مقابل همه آفت ها و بیماری ها مقاوم شوند و همچنین عناصر پر مصرف و کم مصرف در تغذیه درختان نقش مهمی دارند.

همچنین می توانید برای تغذیه درختان پسته از کود های آلی آب نگهدار استفاده کنید که در ادامه به توضیح این کود پرداخته ایم.

در مقاله تغذیه درختان پسته به صورت کامل درمورد این موضوع صحبت کرده ایم که می توانید برای اطلاعات بیشتر به این مقاله مراجعه کنید.

 

کود آلی آب نگهدار برای تغذیه درختان پسته

یکی از کود هایی که باغداران برای تغذیه درختان پسته از آن استفاده می کنند کود های آلی آب نگهدار می باشد و به عنوان یک اصلاح کننده که همیشه در دسترس و ارزان قیمت است مورد استفاده باغداران قرار می گیرد.

معمولا از این کود در فصل زمستان در زمان انجام عملیات اصلاح خاک های سنگین، قلیایی و شور استفاده می شود.

به طور کلی کود آلی آب نگهدار از یک سری مواد مانند مواد معدنی ، مواد آلی و مواد نگهدارنده آب  تشکیل شده است. در بخش آلی کود های حیوانی مانند کود گاوی و مرغی، کود را وارد دستگاه می کنند تا توسط دستگاه حرارت داده شوند و تمام بذر علف های هرزی که در آن وجود دارد گرفته می شوند و در بخش معدنی همه عناصر کم مصرف مانند آهن، روی، مس و منگنز و 9 مواد نگهدارنده دیگر به آن اضافه می شوند.

 در واقع این کود برای افزایش مقاومت درختان پسته در برابر آفات مانند آفت سرخرطومی پسته، سرما زدگی، خشکی، کم آبی، شوری و پوکی دانه ها بسیار مفید و کار آمد می باشد و توصیه می شود که برای درختان پسته مورد استفاده قرار بگیرد.

 

راه های مبارزه با آفت سرخرطومی پسته

طبق تحقیقات و بررسی های انجام شده در باغ های پسته، آفت سرخرطومی بالغ در محل هایی که با بقایای برگ درختان پوشیده شده اند مانند برگ درختانی که خزان کرده و همچنین در مکان هایی که علف هرز در قسمت سایه انداز درختان وجود دارد در طول فروردین ماه از خاک بیرون می آیند.

تعداد آفت سرخرطومی دیده شده در قسمت سایه انداز درختان که فاقد بقایای برگ درختان می باشد بسیار کمتر از محل هایی می باشد که سایه انداز درختان دارای بقایای گیاهی می باشند. همچنین تعداد حشرات سرخرطومی مشاهده شده در محل هایی که شخم زده شده اند بسیار کمتر از مناطق شخم نزده می باشد.

به طور کلی نتلیج بدست آمده نشان دهنده این می باشد که آفت سرخرطومی پسته بر روی درختان در بخش شخم زده بسیار کمتر از تعداد آفت هایی می باشند که در قسمت شخم نزده قرار دارند.

شخم زدن زمستانه باغ ها با عمق سی سانتی متر در کاهش جمعیت این آفات بسیار تاثیر گذار می باشد. در ادامه این مقاله به بررسی راه های مبارزه با آفت سرخرطومی پسته خواهیم پرداخت.

راه های مبارزه با آفت سرخرطومی عبارتند از موارد زیر:

 

مبارزه با مواد شیمیایی

یکی از راه های مبارزه با آفت سرخرطومی پسته استفاده از مواد شیمیایی می باشد که باید قبل از باز شدن جوانه ها انجام شود و زمانی که حداقل آفت سرخرطومی در پنج درصد از محل جوانه ها دیده شده است باید اقدام به سم پاشی کنید. هدف اصلی از سم پاشی درختان پسته محافظت از جوانه ها می باشد.

برای مبارزه شیمیایی می توانید از سم های دیازینون به نسبت یک و نیم در هزار، سم فنی تروتیون دو در هزار و سم فنتیون به نسبت 5.1 در هزار استفاده نمایید. برای دوام بیشتر سم ها می توانید یک تا دو لیتر روغن در هزار لیتر آب را به همراه سم استفاده کنید.

 

 مبارزه با هرس کردن درختان

هرس کردن درختان پسته یکی از عملیات های باغبانی می باشد که همراه با یک سری از عملیات مانند کوددهی و تغذیه مناسب، آبیاری و کنترل کردن آفات پسته در آخر فصل زمستان توسط باغداران انجام می شود،  و در نهایت باعث می شود میوه های بهتر و با کیفیت تری داشته باشید.

هرس کردن درختان پسته و حذف شاخه های ضعیف می تواند سبب کاهش جمعیت لارو های سوسک شاخ خوار که در زیر پوسته شاخه های ضعیف زمستان گذرانی می کنند بشود.

همچنین گذاشتن تله با چوب هایی که تازه هرس شده اند می تواند در از بین بردن آفت سرخرطومی پسته موثر باشد. به این صورت که چوب های هرس شده را به مدت پانزده روز در باغ نگهدارید تا توجه آفات و حشرات به آنها جلب شود و با تخم گذاری بر روی آنها از درختان دور شوند و در نهایت چوب های هرس شده را جمع آوری کنید و آتش بزنید.

اگر گذاشتن تله با شاخه های هرس شده و سوزاندن شاخه ها در طی فصل پاییز و زمستان ادامه یابد به شکل قابل توجهی در کاهش آفات و خسارت هایی که می توانند به محصولات  در سال آینده بزنند موثر می باشد.

 

مبارزه با کندن چالکود ها

یکی دیگر از روش هایی که برای مبارزه با همه آفات مورد استفاده قرار می گیرد کندن چالکود برای درخان می باشد. کندن چالکود در خاک های ضعیف و استفاده از کود آلی مواد نگهدار می تواند کمک زیادی به مقاومت درختان در برابر آفت ها بکند. بنابراین با کندن چالکود ها ریشه درختان هم در منطقه چالکود گسترش پیدا می کند و در نهایت مقاومت درختان پسته در برابر آفت ها افزایش می یابد.

در بالا روش های مبارزه با آفت سرخرطومی را برای شما مورد بررسی قرار دادیم تا هر زمان با این آفت مواجه شدید بتوانید با به کارگیری این روش ها از درختان و محصولات خود مراقبت کنید و آفت را تا جایی که امکان پذیر است کنترل نمایید.

 

مبارزه با شخم زدن باغ

شخم زدن زمستانه یکی از مؤثرترین روش های مبارزه با آفت سرخرطومی پسته است که در کاهش جمعیت این آفت نقش بسزایی دارد. این روش به ویژه در فصل زمستان، زمانی که لاروهای آفت در خاک پنهان می شوند، اهمیت پیدا می کند. شخم زدن با عمق سی سانتی متر باعث می شود که لاروها و شفیره های این آفت که در خاک زمستان گذرانی می کنند، به سطح خاک بیایند و در معرض هوای سرد و شکارچیان طبیعی قرار بگیرند. این عمل مکانیکی ساده می تواند به طور قابل توجهی از میزان آفت زدگی در سال بعد بکاهد و درختان پسته را از خسارات جدی محافظت کند.

علاوه بر کاهش مستقیم جمعیت آفت، شخم زدن زمستانه مزایای دیگری نیز برای خاک و درختان پسته دارد. این فرآیند کمک می کند تا خاک هواگیری شود و ریشه ها بتوانند به راحتی نفوذ کرده و مواد مغذی را جذب کنند. همچنین، شخم زدن باعث تجزیه سریع تر مواد آلی موجود در خاک می شود که در نتیجه به بهبود کیفیت خاک و افزایش حاصلخیزی آن می انجامد. با کاهش تعداد آفات و بهبود شرایط رشد درختان، باغداران می توانند انتظار داشته باشند که محصول بیشتری با کیفیت بالاتر تولید کنند.

در نهایت، ترکیب شخم زدن زمستانه با سایر روش های مدیریت آفات می تواند به استراتژی های کارآمدتری منجر شود. برای مثال، استفاده از تله های فرمونی یا کاربرد کنترل های بیولوژیک به همراه شخم زدن می تواند تأثیرات مثبت مضاعفی داشته باشد. این ترکیب روش ها به باغداران امکان می دهد تا با کمترین استفاده از سموم شیمیایی، آفات را کنترل کنند و در عین حال سلامت محیط زیست و محصولات خود را حفظ نمایند. توجه به این نکات و اجرای درست شخم زدن زمستانه می تواند به باغداران کمک کند تا از بهره وری بهتری در تولید پسته برخوردار شوند.

 

نتیجه گیری

در مقاله بالا شما را با یکی دیگر از آفات پسته به صورت کامل آشنا کردیم، آفت سر خرطومی پسته یکی دیگر از آفت های مهم و خطرناک برای درختان پسته می باشد. این نوع آفت تنها یک نسل دارد و یک نوع سوسک می باشد که دارای رنگ قهوه ای مایل به خاکستری است. در بخش ابتدایی مقاله به بهترین زمان مبارزه با این آفت هم پرداختیم و همچنین روش های مبارزه با آفت سرخرطومی پسته را برای شما توضیح داده ایم که در زمان مواجه شدن با این آفات بتوانید به خوبی آنها را کنترل نمایید و جلوی خسارت های احتمالی را بگیرید.