در دسته بندی ” انواع پسته ” قرار است با هم به اکتشاف تنوع پسته های خاص بپردازیم و ببینیم که داستان هر کدام از این پسته ها چیست. در اینجا به بررسی عمقی و جامع انواع مختلف پسته می‌پردازیم. پسته یک محصول شگفت‌انگیز است که برخلاف تصور خیلی از افراد، از انواع مختلفی تشکیل شده. البته شاید استفاده از واژه انواع زیاد درست نیست و بهتر است به جای آن از عبارت ” ارقام پسته ” استفاده شود. در واقع هر پسته از نظر کاشت و درختی که دارد می تواند محصولی متفاوت، با طعم و ظاهری متفاوت و با خواص و قیمتی متفاوت باشد.
در تمامی مقالاتی که در این دسته بندی مشاهده می کنید، قرار است با هم ارقام و انواع پسته را به صورت موردی بررسی کنیم و ببینیم و هر یک از آنها چه ویژگی هایی دارند که به این صورت از دیگری متمایز شده اند. اینکه شما انواع پسته را بشناسید می تواند به درک این موضوع که نام هایی که در بازار برای پسته های مختلف می شنوید چه هستند و اختلاف قیمت های نسبتا بالایی که این پسته ها با هم دارند، از کجا پیدا شده اند را به خوبی درک کنید و در نتیجه بهترین نوعی مصرفی پسته برای خود را پیدا کند.
آشنایی با انواع پسته
در صورتی که بخواهیم در مورد انواع پسته ای که بدنه اصلی بازار را تشکیل می دهند صحبت کنیم، باید گفت این موارد از اصلی ترین پسته هایی هستند که می توان در بازار مشاهده کرد:
- پسته اکبری
- پسته احمد آقایی
- پسته کله قوچی
- پسته قزوینی
- پسته فندقی
- پسته بادامی
- پسته سفید نوق
- پسته ممتاز زرندی
- پسته شاه پسند دامغان
البته ارقام دیگری مانند پسته ممتاز، پسته شاهپسند و یا پسته هیبریدی(آمریکایی) نیز وجود دارند که در حد و اندازه موارد قبلی مهم نیستند. اگر یک فرد عادی و بدون پیش زمینه نگاهی به پسته های گفته شده در بالا بیندازد احتمال اینکه بتواند آنها را از هم تمییز داده و به درستی بگوید کدام پسته کدام است تقریبا صفر است. البته به استثنای پسته های کله قوچی و فندقی که ظاهر درشت تری نسبت به بقیه دارند و از اسمشان معلوم است! شما می توانید مهمترین انواع پسته و معروفترین پسته های موجود در بازار را بر اساس شگل ظاهری آنها در تصویر زیر مشاهده کنید:
حقیقت این است که تمامی این ارقام مختلف باز هم پسته هستند و همه آنها یک مزه می دهند، اما اگر بخواهیم قیمت، شرایط کاشت، کاربرد ها و موارد مختلف را روی این پسته ها بررسی کنیم، آن موقع است که شرایط فرق خواهد کرد و شناخت ارقام پسته می تواند برای ما حائز اهمیت باشد. در ادامه هر کدام از این انواع پسته را با هم بررسی خواهیم کرد.
رقم پسته اکبری، معروف ترین پسته ایران
پسته اکبری یکی از انواع پسته است که جز محصولات صاداراتی به حساب می آید، و به همین خاطر از نظر اقتصادی ارزش بالایی دارد. منشا این نوع پسته در رفسنجان می باشد و هم چنین در این شهر پسته اکبری را به عنوان پسته عبداللهی می شناسند.
پسته اکبری جز انواع پسته ای است که دارای رشد متوسط به حساب می آید. این پسته حدودا سه سال بعد از کاشت شروع به گل دادن کرده و محصول می دهد و قیمت این نوع پسته نسبت به سایر پسته ها بالاتر است. زیرا علاوه بر صادراتی بودن پسته اکبری، به علت ظاهر بادامی شکل و خندان بودن، طبیعتا جز یکی از مرغوب ترین و بهترین پسته ها به حساب می آید. پس گران بودن این نوع پسته کاملا طبیعی است.
پسته احمد آقایی، پرفروش ترین پسته بازار
پسته احمد آقایی نیز مانند پسته اکبری در توابع شهر رفسنجان کشت می شود. پسته احمد آقایی یکی از بهترین نوع پسته در ایران است که به تازگی خیلی مورد توجه مشتریان قرار گرفته است. این نوع پسته اولین بار توسط شخصی به نام احمد آقا فروتن در احمدیه نوق شناسایی شد و به همین خاطر به آن پسته احمد آقایی گفته می شود. شهرت پسته احمد آقایی بخاطر رنگ پوست سفید و رنگ قرمز مغز آن می باشد.
پسته کله قوچی، درشت ترین پسته
پسته کله قوچی از نظر شکل ظاهری درشت ترین پسته به شمار می آید. این مغز درشت و زیبا که طعم بسیار خوشمزه ای هم دارد، ظاهری گرد و فندقی شکل دارد و جز یکی از محصولات صادراتی هم به حساب می آید. این نوع پسته یکی از انواع پسته می باشد که زود شروع به گل دادن می کند به همین خاطر نسبت به سایر پسته ها در معرض خطر سرمای بهار قرار می گیرد. پسته کله قوچی اولین بار توسط شخصی به نام حاج علی شریفی در روستای دهنو شهر رفسنجان شناسایی شد. بیشتر تولید پسته کله قوچی در استان کرمان کشت می شود اما در سایر استان های دیگر کشور نیز به صورت پراکنده وجود دارد. توجه داشته باشید که نگهداری این نوع پسته کمی حساس تر است پس نسبت به سایر پسته ها مراقبت بیشتر نیاز دارد.
پسته قزوینی، بهترین برای خلال
پسته قزوینی به دلیل مغز سبزی که دارد بیشتر برای خلال شدن و ورق شدن استفاده می شود و نسبت به پسته های دیگر برای این کار راحت تر و بدون خورد شدن است. پسته قزوینی بسیار زودرس است و در شهرهای مختلف ایران مانند کرمان، یزد، خراسان و رفسنجان کشت می شود. به علت کاملا سبز بودن این نوع پسته از آن در شیرینی سازی و صنایع تبدیلی استفاده می شود. تنها دلیلی که باعث شده صادرات آن محدود شود، اندازه بسیار کوچک پسته قزوینی است. این نوع پسته خاصیت های بسیار زیادی دارد و هم چنین بعد از برداشت این نوع پسته، مرحله ی پوست کنی به دلیل پوست نرمی که دارد، خیلی راحت انجام می شود و کار سخت و دشواری نیست.
پسته فندقی، درشت و خوش خوراک
پسته فندقی یکی از معروف ترین انواع پسته در ایران است که البته به نام پسته اوحدی هم شناخته می شود. ناگفته نماند علت نام گذاری این نوع پسته به این نام به فردی به اسم مهدی اوحدی باز می گردد. ایشان این نوع پسته را در سال های 1320 تا 1330 در روستایی به نام فتح آباد در شهر رفسنجان شناسایی کرد. این نوع پسته بخاطر شکل ظاهری که دارد در دسته بندی پسته های فندقی قرار می گیرد. پسته فندقی با بیشتر مناطق پسته کاری سازگار است. رنگ این نوع پسته کرم روشن است و درخت پسته فندقی تا ارتفاع 3 متر هم رشد می کند و دارای رشد متوسط می باشد. زمان گل دهی این نوع پسته در اواسط فروردین ماه و زمان برداشت از آن در دهه ی اول شهریور ماه می باشد.
پسته بادامی، زیبا و کشیده
پسته بادامی یکی دیگر از انواع پسته است که همانطور از نام آن پیداست دارای میوه ای بادامی شکل، ریز و خنجر شکل می باشد. این نوع پسته نیز جز پسته های است که زود رس هستند. پسته بادامی ظاهری بلند و کشیده دارد و که بخاطر ظاهر زیبای آنها در دنیا شهرت دارند و جز پسته های لوکس به حساب می آیند. پسته بادامی در دهه اول مرداده ماه قابل برداشت است.
پسته سفید نوق، نوبرانه پسته ها
پسته سفید نوق جز یکی از پسته های قدیمی شهر رفسنجان است. نام این نوع پسته برگرفته از یک منطقه در شهرستان رفسنجان بوده که دارای آب و هوای گرم تر نسبت به خود رفسنجان می باشد و محل مناسبی برای رشد این نوع پسته است. پسته سفید نوق شکل ظاهری بلند و کشیده ای دارد، که مانند پسته بادامی است و جز پسته های می باشد که زودرس هستند. این نوع پسته در اواخر شهریور ماه قابل برداشت است.
پسته ممتاز زرندی یا بادامی زرندی، بهترین برای کاشت
پسته ممتاز یکی از دیگر از انواع پسته است که صادر می شود و دارای تنوع کیفیتی بوده و بیشتر به عنوان پسته زرندی معروف است. پسته ممتاز توسط شخصی به نام محمد خاندانی در روستای تاج آباد در توابع شهر رفسنجان شناسایی و تکثیر شد. بعضی از کشاورزان و باغداران به این نوع پسته، پسته اسرائیلی هم می گویند. ظاهر این نوع پسته حالت کشیدی دارد و جز پسته های بادامی محسوب می شود. این نوع پسته بسیار خوش قیافه و خوش خوراک است و در حقیقت به خاطر سه ویژگی برتر، جز پسته های ممتاز در صادرات محسوب میشود. این سه ویژگی عبارتنداز :
- سرخی رنگ مغز
- روشنی پوست استخوانی
- مزه ی بی نظیر و ناب
از ویژگی های ممتاز این نوع پسته می توان به دیررس بودن و کمترین سطح برگ در بین انواع پسته اشاره کرد. به علت پوست استخوانی این نوع پسته، استحکام چندانی ندارد.از نظر گل دهی و میوه دهی، جز پسته هایی “متوسط گل” به شمار می آید. زمان گل دهی پسته ممتاز از 15 فروردین شروع شده وتا 20 فروردین پایان می یابد.
پسته شاه پسند دامغان، پسته ای با کیفیت
پسته شاه پسند دامغان یکی از انواع پسته با کیفیت در ایران است. این نوع پسته کاملا خندان است و برای پذیرایی مهمان ها به دلیل ظاهر زیبا و قیمت ارزان آن مقرون به صرفه است. منشا اصلی این نوع پسته در منطقه ی دامغان می باشد. شکل ظاهری پسته شاه پسند بادامی شکل و کشیده و رنگ پوست آن کرم استخوانی تیره است. این نوع پسته در صورت خشک شدن ظاهر بسیار لوکسی دارد. پسته شاه پسند دامغان جز پسته های دیرگل و نسبت به سایر بسته ها دیررس، زودتر می رسد که در دهه ی دوم شهریور برداشت می شود.
انواع پسته در ایران بر اساس شکل ظاهر
تعداد و انواع پسته در جهان بسیار زیاد است و تقریبا بیش از 60 نوع پسته درایران شناخته شده است. اما بطور کلی می توان پسته های ایرانی را به چند نوع پسته اکبری، کله قوچی، بادامی و فندقی یا همان اوحدی تقسیم کرد. انواع پسته در ایران بر اساس شکل ظاهری در دو دسته ی پسته های فندقی و بادامی قرار می گیرد. که در ادامه می خواهیم شما را با هر کدام از این ها آشنا کنیم.
پسته های فندقی: یکی از معروف ترین پسته ها در ایران است که به نام پسته اوحدی هم شناخته شده است.این نوع پسته از این جهت پسته فندقی نام دارد که ظاهری گرد و فندقی مانند دارد. البته نگفته نماند در دنیا به جای پسته فندقی، گرد شناخته می شود. تقریبا در همه استان هایی که انواع پسته کشت می شود، پسته فندقی هم کشت می شود. ولی قطب اصلی کشت پسته فندقی در استان کرمان می باشد. دو نوع از انواع پسته فندقی، پسته کله قوچی و اوحدی می باشد. این پسته ها در اواسط شهریور ماه برداشت می شود.
پسته های بادامی: دسته ی دیگر از انواع پسته از نظر ظاهر، پسته بادامی است. نام اصلی این پسته، پسته بادامی زرندی است و همانطور که از نام آن مشخص است، ریشه در شهرستان زرند کرمان دارد. این نوع پسته ظاهری کشیده و بادامی شکل دارد. انواع پسته ها بادامی شکل مانند اکبری، احمد آقایی، سفید نوق و … جز این دسته به حساب می آیند.
در ادامه با مقالات معرفی انواع ارقام پسته با ما همراه باشید.