پسته سفید نوق چیست؟ بررسی مشخصات و ویژگی ها

پسته سفید نوق یکی از انواع پسته است که می توان گفت هر چند یک نوع اصلی و مهم نیست، اما به دلیل ظاهر سفید آن یکی از انواع محبوب به حساب می آید. در این مقاله از مغز و پسته با هم در مورد این نوع پسته خوشمزه، بیشتر صحبت خواهیم کرد.

پسته ها انواع و فراوانی مختلفی دارند که مطمئنا خودتان متوجه این موضوع شده اید. در واقع باید گفت هر یک از انواع پسته در عین شباهت بالا ویژگی های متفاوتی دارند که باعث می شود هر کدام از این انواع پسته برای کار خاصی مناسب باشند و به نوعی موارد استفاده آنها متفاوت خواهد بود. البته باید گفت که خواص کلی  پسته ها با تغییر نوع چندان تغییری نمی کند ولی در برخی از موارد ممکن است تفاوت های جزئی وجود داشته باشد. اصلی ترین اختلافی که تفاوت انواع  پسته ایجاد می کند، اختلاف قیمت در پسته های می باشد. یکی از انواع خاص پسته که با رنگ سفید و زیبای آن متمایز می شود و بیشتر کاربرد مصرفی دارد، پسته سفید نوق است که در این مقاله با هم آن را بررسی خواهیم کرد.

قبل از اینکه به سراغ بررسی پسته سفید نوق برویم و ببینیم که داستان این  پسته جیست، لازم است مقدمه کوتاهی را در بابا انواع پسته و ویژگی هایی که می توانند داشته باشند درک کنیم تا بدانیم اصلا این همه نام های رنگارنگ برای یک محصول که اگر خیلی هم روی آن دقیق نشوید، تفاوت آن را درک نخواهید کرد و فقط در مقایسه ها خود را نشان می دهد چیست! در ادامه این مقاله برای دانستن همه این موارد با ما همراه باشید.

درباره پسته و انواعی که دارد

پسته یک درخت کوچک است که اصلی ترین منطقه رشد آن در خاورمیانه و آسیای میانه واقع شده است. این درخت به خوبی در کشورهایی چون ایران، سوریه، ترکمنستان و غرب افغانستان رشد می کند. میوه ای که این درخت تولید می کند، یک خوراک لذیذ و محبوب است و به عنوان پسته شناخته می شود. واژه “پسته” از زبان فارسی گرفته شده و به زبان های اروپایی وارد شده است.

جنس Pistacia شامل ۱۱ رقم مختلف است که از انواع کوچک تا درختچه های کم ارتفاع را شامل می شود. یکی از انواع مهم این جنس، گونه پسته Pistacia vera است که مغز خوراکی آن مورد استفاده قرار می گیرد. این گونه از مناطق مرتفع کویری ایران، افغانستان و آسیای مرکزی نشأت گرفته است. این درختان در مناطق دیگری نیز گسترش یافته اند، از جمله ژاپن، مالزی، مکزیک و جنوب ایالات متحده. همه این گونه ها با شرایط زمستان های سرد و فصل های رشد طولانی، گرم و خشک سازگار هستند. علاوه بر گونه های مورد کشت برای میوه آن، برخی از انواع به عنوان درختان زینتی به دلیل شاخ و برگ های پاییزی رنگارنگ در باغ ها کاشته می شوند و برخی دیگر به عنوان پایه در تکثیر پسته مورد استفاده قرار می گیرند.

از نظر زیست شناسی پسته ها از خانواده Anacardiaceae هستند. در واقع باید گفت انبه و بادام هندی نیز از همین مورد بوده و واریته های مختلفی از آنها وجود دارد. انواع خوشمزه پسته که از نظر طعم کیفیتی بهتر دارند، برای بهره وری تولید شده و کاشته می شوند. ترکیب درخت های مختلف پسته خوراکی و پسته های وجشی می تواند باعث بهبود عملکرد گرده افشانی شود که این کار منجر به ایجاد انواع متفاوتی از پسته می گردد.

درخت Pistacia vera درختی خزان کننده با برگ های گرد و چرمی است. این درخت می تواند بیش از ۱۰ متر ارتفاع داشته باشد، اما ارتفاع آن در باغ ها به ندرت از پنج متر بیشتر می شود. این درختان با برگ های چرمی و سیستم ریشه ای گسترده به خوبی در دوره های خشکسالی مقاومت دارند. درخت پسته به طور عمودی رشد می کند، اما این خصوصیت با توجه به رقم متغیر است.

این درختان دوره جوانی طولانی دارند و تا قبل از شش سالگی باردهی پایینی دارند و به اوج خود نریسده اند. میوه درخت پسته به صورت جانبی بر روی شاخه های یک ساله بار می دهد و وقتی درختان بالغ می شوند، الگوی باردهی متناوب ایجاد می کنند. این الگو به این معناست که در فصل جاری، جوانه های میوه در شاخه های رشد کرده در تعداد کمی کاهش می یابد. بقه زبان ساده تر این درختان یک سال خوب بار می دهند و سال بعد باردهی کمی دارند. در باغداری به این موضوع سال آوری گفته می شود. عوامل متعددی وجود دارند که می توانند سال آوری  پسته را تشدید کنند که از مهمترین آنها می توان به آب و هوا در زمان گلدهی، تأثیرات آن بر تشکیل میوه، تجمع کربوهیدرات، نور، تکنیک های هرس و نازک سازی و شرایط محیطی دیگر، اشاره کرد.

درختان پسته گل های نر و ماده را جداگانه روی درختان دارند. این گل ها در بهار قبل از برگ ها به صورت خوشه ظاهر می شوند و هر دو دارای اندازه کوچکی بدون گلبرگ هستند. پسته از طریق باد گرده افشانی می شود. پس از گرده افشانی، پوسته داخلی و بیرونی پسته به اندازه کامل بزرگ می شود و سپس هسته رشد می کند تا پوسته را پر کرده و شکافته شود. در اوایل پاییز، پسته ها به کمال رشد می رسند و زمان برداشت فصلی می آید.

پسته سفید نوق چیست

عمده تولید پسته ایران در شهر رفسنجان اتفاق می افتد(برای اطلاعات بیشتر به مقاله پسته رفسنجان مراجعه کنید) و ارقام متفاوتی از دل این منطقه بیرون می آید که هر کدام ویژگی های خود را دارند. نوق یکی از مناطق رفسنجان است که آب و هوایی گرمتر دارد و تولید  پسته های ممتاز در این منطقه انجام می شود.  پسته ممتاز یا همان بادامی زرندی یکی از انواع مهم  پسته است که می توان گفت بهترین رقم  پسته برای کاشت بوده و ساده ترین روال محصول گیری را در بین سایر انواع پسته ها دارد.

در مورد اینکه پسته سفید نوق چیست باید بگوییم یکی از زیر رقم ها و واریته های همین پسته بادامی زرندی است که اندازه ای تریبا ریز و پوستی سفید دارد و کمی از پسته ممتاز کوچکتر است. همانطور که انتظار می رود از نظر شکل و شمایل، این پسته در زمره  پسته های بادامی شکل و کشیده قرار می گیرد.

در مورد خصوصیات ظاهری باید گفت که پسته سفید نوق پسته ای با پوسته خارجی سفید رنگ و روشن، مغزی ارغوانی که کمی به بنفش می زند و ظاهری کشیده است. البته باید گفت که انس این پسته پایین بوده و به نوعی یکی از پسته های ریز بهش مار می رود. تمامی این ویژگی ها در کنار هم باعث می شود تا این پسته یکی از کاندیدا های پسته مجلسی باشد و از آجیل ها از آن استفاده شود.

در صورتی که سری به مقاله بهترین پسته مجلسی بزنید، می توانید با  پسته هایی از این دست و البته ویژگی هایی که هر کدام از آنها باید داشته باشند بیشتر آشنا شوید. یکی از تفاوت هایی که در مورد پسته سفید نوق وجود دارد و آن را کاملا از بادامی زرندی جدا می کند، زمان برداشت آن است، برعکس بادامی زرندی که در نیمه مرداد ماه آماده برداشت می شود، پسته سفید نوق تا هفته سوم شهریور به زمان نیاز خواهد داشت.در ادامه با هم در مورد اینکه درخت پسته سفید نوق چه ویژگی هایی می تواند داشته باشد بیشتر صحبت خواهیم کرد.

درخت پسته سفید نوق و ویژگی های آن

در مورد درخت پسته سفید نوق باید گفت که خصوصیات ظاهری آن شبیه به رقم بادامی زرندی است. بادامی زرندی یکی از قدیمی ترین انواع پسته است که منشا آن در زرند کرمان و باغات قدیمی آن بوده است. اما با انتقال این درخت به نوق و شرایط آب و هوایی دیگر و ترکیب آن با سایر پسته های رفسنجان. رقم سفید نوق ایجاد شد. درخت پسته سفید نوق دارای برگچه های پنج برگی است که برگچه میانی از سایرین بزرگتر می باشد. این رقم یکی از ارقام زود گل به حساب می آید. تاریخ گلدهی این درخت از 16 فروردین شروع شده و تا 27 فروردین طول می کشد.

یکی از مهمترین تفاوت های درخت پسته سفید نوق با بادامی زرندی زمان محصول دهی آن است و همانطور که در بخش های قبلی هم اشاره کردیم، پسته سفید نوق در هفته سوم شهریورماه باردهی خود را تکمیل کرده و محصولات ان آماده برداشت می شوند.

در مورد قدرت رشد درخت پسته سفید نوق باید گفت که قدرت رشد آن بالا بوده و عادت رشد آن گسترده است. این درخت میوه ای میدهد که پوسته روی آن سبز روشن است و در زمان رسیدن به قرمز روشن تبدیل می شود. بعد از شکافتن این پوسته توسط میوه، رنگ سفید و کدر پوست رویی پسته می تواند به خوبی معرف این نوع از پسته باشد.

درخت پسته سفید نوق یکی از انواع مقاوم در برابر شوری است. در صورتی که سری به مقاله شوری باغ پسته بزنید می توانید با اثرات منفی ای که این موضوع می تواند ایجاد کند بیشتر آشنا شوید. در این مورد باید گفت که پسته سفید نوع از آن درخت هایی است که در این شرایط تغییرات چندانی در محصول دهی نخواهد داشت. هر چند بهتر است برای کارکرد باردهی بهتر این درخت، از شرایط شوری در باغ جلوگیری کرد.

یکی دیگر از مزیت های این درخت این است که در برابر خشکسالی و همینطور آفات مقاومت بسیار خوبی دارد و کمترین آسیب را در این شرایط می بینید. شکسالی ای که اکنون ایران را درگیر خود کرده آسیب های بسیار سنگینی را به باغ های پسته وارد کرده است. این شرایط درخت پسته سفید نوق را تبدیل به یکی از ارقام مناسب برای پیوند زدن کرده است که می تواند در این اوضاع هم باردهی مناسبی را برای کشاورزان داشته باشد.

یکی از نقاط قوتی که این درخت دارد این است که سال آوری آن ضعیف است و در نتیجه یک سال افتی که باید داشته باشد در آن به حداقل می رسد. البته باید گفت این درخت باردهی ای متوسط داشته و در بهترین حالت خود هم درختی پربار و پر سود تلقی نمی شود. در کل باید گفت هر یک از این درختان در سال نزدیک به 35 کیلو پسته تولید می کنند. البته این آمار مربوط به درختان بالغ خواهد بود.

هر جند پسته سفید نوق به صورت بذر کشت شده و نهال آن هم موجود می باشد، اما باید گفت که بهترین روش برای تکثیر آن، پیوند زدن و اصلاح نژاد است. این روش فرآیندی پیشرفته و کارآمد است که برای تضمین کیفیت بالا و ویژگی های مطلوب در محصول نهایی استفاده می شود. با این روش، از ارقام قوی تحت عنوان پایه برای تکثیر نهال ها استفاده می شود. این ارقام پایه معمولاً ارقام مرغوب و با عملکردی خوب هستند.

فرآیند پیوند در تولید نهال پسته به این صورت انجام می شود که یک قلمه از ارقام برتر (مثلاً پسته سفید نوق) به یک پایه قوی و سالم از همان گونه (مثلاً پسته) پیوند می شود. این فرآیند باعث انتقال ویژگی های مثبت ارقام برتر به نهال تازه تولید شده می شود. همچنین، برخی از باغبانان هنوز هم از روش های سنتی مانند قلمه زدن و کاشت بذر برای تکثیر نهال پسته استفاده می کنند. اما این روش ها ممکن است با محدودیت ها و عدم تضمین کیفیت محصول نهایی همراه باشند. به طور کلی، استفاده از روش پیوند و اصلاح نژاد به عنوان یک فرآیند مدرن و علمی موثرتر است و تضمین می کند که نهال ها و محصولات نهایی دارای ویژگی های مطلوب باشند.

خواص پسته سفید نوق

در مورد خاصیت هایی که این پسته دارد باید گفت چندان با سایر پسته های دیگر تفاوتی ندارد ولی در کل مهمترین مواردی که می توان برای خاصیت و فواید پسته سفید نوق معرفی کرد، این موارد هستند:

• کمک به هضم و جلوگیری از یبوست: فیبر موجود در پسته سفید نوق به هضم غذا کمک کرده و از یبوست جلوگیری می کند. باکتری های روده فیبر را تخمیر کرده و اسیدهای چرب با زنجیره ی کوتاه تولید می کنند که خواص مختلفی برای سلامتی دارند.
• منبع خوب پروتئین و انرژی: پسته سفید نوق یک منبع خوب پروتئین و انرژی برای نوزادان و کودکان است و می تواند به تغذیه سالم آنها کمک کند.
• غنی از ویتامین ها: پسته سفید نوق منبع خوبی از ویتامین های مختلف مانند ویتامین C، تیامین، ریبوفلاوین، نیاسین، پانتوتنیک اسید، ویتامین B6، فولات، ویتامین A و ویتامین E می باشد که برای تقویت سیستم ایمنی نوزادان و کودکان بسیار مفید هستند.
• کمک به مشکلات خاص بارداری: مصرف این پسته می تواند به مشکلاتی مانند یبوست در کودکان و یبوست و عفونت در زنان باردار کمک کند.
• افزایش تولید گلبول قرمز خون: مقادیر بالای مس موجود در این پسته باعث افزایش تولید گلبول قرمز خون می شود و به درمان کم خونی در دوران بارداری کمک می کند.
• آنتی اکسیدان ها و جلوگیری از عفونت: آنتی اکسیدان های موجود در پسته سفید نوق، از جمله پلی فنل ها، ویتامین E و کاروتن ها، به تقویت سیستم ایمنی زنان باردار کمک می کند و می تواند از عفونت ها در دوران بارداری جلوگیری کند.
• رشد مغز جنین: اسید چرب امگا 3 موجود در مغز پسته باعث رشد مغز جنین می شود و می تواند برای توسعه صحیح مغز کودکان نیز مفید باشد.

قیمت پسته سفید نوق چقدر است؟

در مورد قیمت و شرایط فروش پسته سفید نوق باید گفت که عوامل متعددیی می تواند روی آن تاثیر داشته باشد. در صورت که بخواهیم مهمترین عوامل موجود را معرفی کنیم. می توانیم به این موارد اشاره کنیم:

شکل ظاهری

همانطور که گفته شد پسته سفید نوق یکی از پسته های بادامی است. پسته های بادامی اصطلاحا بازار گسند تر بوده و ارزش بالاتری نسبت به پسته های گرد و فندقی دارند. این موضوع می تواند باعث افزایش قیمت این پسته ها شود. پس می تواند گفت شکل کشیده این پسته می تواند آن را گران کند. البته باید در نظر داشت که انس پایین آن هم در کم شدن قیمتش چندان بی تاثیر نخواهد بود.

هر چند پسته سفید نوق کشیده است، اما پسته ای ریز به حساب می آید. این موضوع می تواند باعث کاهش قیمت برای اینم پسته هم باشد. از جهت شکل و شمایل ظاهری باید گفت که پسته سفید نوق یک پسته متوسط به حساب می آید و رنج قیمتی پایین تری نسبت به پسته هایی مانند پسته اکبری و احمد آقایی دارد. همینطور بالاتر از پسته هایی مانند پسته اوحدی یا فندقی را دارد.

خشکسالی و شرایط کاشت

هر چند پسته سفید نوق یک پسته مقاوم در برابر خشکسالی است اما باید گفت آسیب های شدیدی در چند سال گذشته به صنعت پسته ایران وارد شده است و پسته سفید نوق هم از آن در امان نبوده است. به طور کلی خشکسالی باعث کاهش محصولات پسته می شود و از طرفی ثابت ماندن تقاضا برای آن به خصوص برای فرآورده های مختلفی که پسته دارد، مانند روغن پسته(در مقاله خواص روغن پسته در مورد این محصول به صورت کامل صحبت کردیم) قیمت آن روندی افزایشی را خواهد داشت.

صادرات و بازار پسته سفید نوق

بازار جهانی پسته یکی از مکان هایی است که ایران از مدعیان اصلی رقابت به شمار می رود. هر چند درچند سال گذشته جایگاه اول را از دست داده است و بعد از آمریکا و چین در مقام سوم قرار گرفته اما باید گفت که باز هم بازار صادرات پسته داغ داغ است و پسته سفید نوق هم یکمی از همین ارقام پسته می باشد. در واقع این پسته برای کاربرد های مختلفی مثل تولید مغز پسته و پودر پسته هم استفاده می شود و کشور هایی مانند عراق حاضرند پول خوبی را به صورت دلاری برای این محصول پرداخت کنند. پس بدیهی است با بالاتر رفتن سهم صادرات قیمت پسته در بازار های داخلی هم افزایش پیدا کند.

در کل میتوان گفت پسته سفید نوق به خودی خود پسته ای گران نیست و از ارقام متوسط به پایین پسته به حساب می آید. اما به دلایل مختلفی قیمت آن اکنون در بازار بالاست. هرچند در صورت مقایسه با قیمت ارقامی مانند پسته کله قوچی، این پسته ارزان به حساب می آید. در صورتی که سری به مقاله افزایش قیمت پسته بزنید، می توانید به طور کامل با دلایل افزایش قیمت پسته سفید نوق و سایر پسته ها آشنا شوید.

نتیجه گیری

در این مقاله با هم به بررسی یکی از ارقام پسته به نام پسته سفید نوق پرداختیم و دیدیم که این پسته می تواند چه ویژگی هایی داشته باشد. پسته سفید نوق یک پسته کشیده و بادامی شکل است که خواستگاه آن نوق رفسنجان است. رنگ پوست سفید، شکل زیبا، قیمت مناسب و طعم خوب این پسته آن را به یکی زا گزینه های خوب برای استفاده در آجیل تبدیل کرده است. در صورتی که در مورد این پسته سوال و یا نظری داشتید، حتما آن را با ما و سایر کاربران به اشتراک بگذارید.